Đã bao giờ bạn tự hỏi về đường kính Mặt Trăng và những điều mà con người đã khám phá về vệ tinh này chưa? Kích thước và đặc điểm của Mặt Trăng không chỉ khiến chúng ta tò mò mà còn đóng vai trò quan trọng trong sự hiểu biết của chúng ta về vũ trụ và sân nhà của mình. Cùng San-air khám phá ngay những thông số thú vị về đường kính Mặt Trăng và những khám phá hiện đại đã giúp chúng ta hiểu sâu hơn về hành tinh gần gũi này nhé!
Đường kính Mặt Trăng là bao nhiêu?
Trước tiên, hãy nói về con số quan trọng nhất: đường kính Mặt Trăng. Mặt Trăng của chúng ta có đường kính khoảng 3.474 km, tức chỉ bằng 27% so với đường kính của Trái Đất! Nếu so sánh, Trái Đất có đường kính gần 12.742 km, bạn có thể hình dung rằng Mặt Trăng khá nhỏ bé nếu đặt cạnh “người anh em” khổng lồ của nó.
Tuy nhiên, chính sự bé nhỏ này lại giúp chúng ta có những quan sát hết sức đặc biệt từ Trái Đất. Nhờ vào khoảng cách gần (khoảng 384.400 km từ Trái Đất), Mặt Trăng trông khá lớn khi nhìn từ Trái Đất vào ban đêm, nhưng thực tế, kích thước của nó nhỏ hơn nhiều so với Mặt Trời – thiên thể mà nó thường che khuất trong các lần nhật thực.
Cách chúng ta đo được đường kính của Mặt Trăng
Vậy làm cách nào để con người đo được đường kính Mặt Trăng ngoài không gian mà vẫn chính xác đến như vậy? Từ thời Hy Lạp cổ đại, nhà toán học Hipparchus (khoảng 190 TCN) đã áp dụng phương pháp đo đơn giản dựa trên bóng của Trái Đất khi Mặt Trăng tiến vào vùng bóng tối trong các lần nguyệt thực. Sau đó, nhờ vào các công nghệ hiện đại như radar phản xạ và những cuộc thám hiểm của tàu vũ trụ lên Mặt Trăng, đường kính chính xác của vệ tinh này đã được tính toán.
Một điều thú vị khác là Mặt Trăng không thật sự tròn hẳn. Nó hơi dẹt về phía hai cực, nên khi đo các hướng khác nhau, chúng ta nhận được các giá trị hơi khác biệt một chút.
Những khám phá mới về Mặt Trăng: Vệ tinh không hề tĩnh lặng!
Dù Mặt Trăng đã xuất hiện trong bầu trời từ hàng triệu năm trước, nhưng sự thật là chúng vẫn đang có những chuyển động cực kỳ nhỏ và khó nhận ra đối với mắt thường. Điều này mang lại những khám phá tuyệt vời cho khoa học và thiên văn học.
1. Mặt Trăng đang lùi xa khỏi Trái Đất
Có lẽ bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng Mặt Trăng đang lùi xa khỏi Trái Đất với tốc độ khoảng 3,8 cm một năm. Các nhà khoa học phát hiện ra điều này nhờ vào các thiết bị phản xạ laser được đặt trên bề mặt Mặt Trăng từ năm 1969, khi con người lần đầu tiên đặt chân lên đó. Quá trình lùi xa này sẽ tiếp tục, và nếu tính theo hàng triệu năm, nó có thể ảnh hưởng đến độ dài của ngày trên Trái Đất cũng như đến hiện tượng thủy triều.
2. Vỏ Mặt Trăng mỏng hơn người ta nghĩ
Theo dữ liệu từ các tàu vũ trụ gần đây, vỏ Mặt Trăng, tức lớp ngoài cùng của nó, có độ dày chỉ 30-50 km. Điều này khá đặc biệt bởi với kích thước tương tự như vậy, theo tính toán, người ta mong đợi lớp vỏ này phải dày hơn. Các dự án thăm dò đang tiếp tục khám phá xem liệu sự khác thường này có liên hệ gì đến những quá trình địa chất trong quá khứ của Mặt Trăng hay không.
3. Bề mặt của Mặt Trăng không hoàn toàn cằn cỗi
Nhiều người thường nghĩ rằng bề mặt Mặt Trăng chỉ là miền đất khô cằn, đầy bụi bặm và không hề có sự sống hay nước. Tuy nhiên, những phát hiện gần đây mang lại những hi vọng về lượng nước tồn tại trên bề mặt Mặt Trăng, thậm chí ở dạng băng. Kết quả này khẳng định rằng bất chấp điều kiện khắc nghiệt của Mặt Trăng, tính khả thi của các căn cứ nhân loại lên đó có thể khả thi hơn trong tương lai không xa.
Mặt Trăng sẽ nói gì về tương lai của con người?
Chúng ta có thể định cư trên Mặt Trăng không?
Hiện tại, một câu hỏi được nhiều người đặt ra là: “Liệu con người có thể sinh sống và định cư trên Mặt Trăng không?” Đáp án đang nằm trong khả năng của chúng ta nhờ vào những bước tiến vượt bậc của công nghệ và khoa học vũ trụ. NASA và các quốc gia khác đã và đang đầu tư rất nhiều cho việc khám phá và thiết kế các căn cứ không gian trên Mặt Trăng – một trong những mục tiêu chính của các chương trình thám hiểm mặt trăng giai đoạn từ 2020 trở đi.
Một trong những thách thức lớn nhất mà các nhà khoa học phải đối mặt khi xây dựng căn cứ trên Mặt Trăng chính là môi trường không có không khí và sự thiếu hụt năng lượng. Tuy nhiên, với các tiến bộ trong lĩnh vực năng lượng mặt trời và công nghệ khám phá tài nguyên, giấc mơ này đang dần trở nên thực tế.
Hiểu sâu hơn về Mặt Trăng giúp gì cho khoa học Trái Đất?
Mặt Trăng có thể không phải là một hành tinh sinh sống được một cách dễ dàng, nhưng việc hiểu về nó lại đem đến những lợi ích vô cùng giá trị cho khoa học Trái Đất. Thực tế, quá trình quan sát Mặt Trăng đã giúp chúng ta hiểu sâu hơn về không gian và các quy luật vật lý chi phối sự vận hành của thiên hà.
Mặt khác, việc nghiên cứu Mặt Trăng còn cung cấp cho giới khoa học cơ sở để mở rộng khám phá vũ trụ xa hơn, đóng vai trò bàn đạp cho các dự án đến sao Hỏa hoặc xa hơn nữa.
Kết luận
Với những khám phá mới, từ việc đo chính xác đường kính Mặt Trăng, cho đến việc nhận diện những yếu tố cấu trúc địa chất quan trọng, Mặt Trăng không đơn thuần chỉ là vệ tinh tự nhiên của Trái Đất. Nó đã và đang trở thành điểm đến nghiên cứu vũ trụ lý tưởng, đồng thời gợi mở khả năng mở rộng địa điểm sinh sống cho con người trong tương lai.
Chúng ta hãy cùng chờ đón thêm nhiều khám phá mới về Mặt Trăng, bởi hành trình khám phá vũ trụ không bao giờ có hồi kết.